Heeft God ons altijd voorspoed en succes beloofd?

God21 juni 2019 Henk Herbold
welvaartsevangelie

De boodschap van het welvaartsevangelie heeft zich snel verspreid en heeft letterlijk miljoenen christenen in zijn greep gekregen met zijn veelbelovende mogelijkheden. Vooral in arme landen, zoals in Afrika, hangen inmiddels miljoenen deze leer aan. Deze mensen worden financiële wonderen beloofd en als je arm bent, ben je daar gevoelig voor.

We komen deze boodschap echter ook in ons land tegen. Vaak wordt mensen geleerd om maar veel geld te offeren, zodat de zegen ook groter zal zijn. Dus, “hoe meer je geeft, hoe meer je terugkrijgt”.

Maar is dit wel een Bijbelse boodschap? Een belangrijk onderdeel van de welvaartsleer is: “Het is altijd Gods wil dat Zijn kinderen hier op aarde al materiële voorspoed en volmaakte gezondheid genieten. En… door het voortdurend positief belijden (of claimen) van die lichamelijke en materiële zegeningen, worden deze ook werkelijkheid.” Welvaartspredikers zeggen dus in het kort: “Wat we uitspreken, gebeurt ook, want er zit kracht in onze woorden.”

Tegenslagen horen bij dit leven en het heeft geen zin om dat te gaan ontkennen. Ze zijn zelfs nodig om ons sterk te maken, zodat we samen met God een weg vinden om er door heen te gaan.

Wat het zo verwarrend maakt voor sommige mensen, is dat als het gaat om onze woorden, het beslist wel waar is dat er kracht van uit gaat, zowel positief als negatief. In Spreuken 18:21 lezen we: “Dood en leven zijn in de macht der tong, wie aan haar toegeeft zal haar vrucht eten.” Dus… wat we zeggen heeft dus wel degelijk effect. Negatieve woorden hebben zeker ook een negatieve uitwerking, vooral als we mensen zijn die veel klagen, dan zaaien we een negatieve sfeer om ons heen.

Klagen, mag dat wel?
Natuurlijk, er gebeurt van alles om ons heen en er is als mens soms genoeg reden om te klagen. Als alles tegenzit en de problemen stapelen zich op, dan ligt klagen voor de hand. Laten we vooral niet vergeten dat we hier ook over lezen in de Bijbel. Jeremia schreef een heel Bijbelboek vol met klachten, Elia klaagde toen hij moest vluchten voor Izebel, Job deed het toen hij alles kwijt was en onder zweren zat etc.. Dat wil niet zeggen dat het goed is om te klagen en vooral niet om te blijven klagen, het helpt ons zeker niet. Maar God begrijpt ons wel, want Hij kan zelfs ook meevoelen met onze zwakheden (Hebr.2:17) en we hoeven ons voor God ook niet anders voor te doen.

Natuurlijk, het zal ons uiteindelijk veel meer helpen om gefocust te blijven op positieve dingen. Gefocust op de Heer. En niet voortdurend alleen maar te klagen over alles wat ons tegenvalt. In ieder geval lossen we met klagen niets op en is het altijd beter om met onze problemen naar Jezus te gaan en een oplossing van Hem te verwachten en Hem daarvoor vast te bedanken (lees Filippenzen 4:6). En er zit ook een geweldige kracht in het brengen van lofoffers aan de Heer, dat wil zeggen Jezus aanbidden en prijzen ondanks dat het van binnen pijn doet (Psalm 50:23).

Maar… aan de andere kant zit de oplossing ook niet in het ontkennen van onze tegenslagen en vervolgens als een soort mantra, positieve dingen te gaan belijden. Het is erg onwaarschijnlijk dat het op die manier zou werken. Tegenslagen horen bij dit leven en het heeft geen zin om dat te gaan ontkennen. Ze zijn zelfs nodig om ons sterk te maken, zodat we samen met God een weg vinden om er door heen te gaan. We lezen bijvoorbeeld in Jesaja 43:2, “Wanneer je door het water trekt, ben Ik met je; ga je door rivieren, zij zullen je niet wegspoelen; als je door het vuur gaat, zul je niet verteerd worden en zal de vlam je niet verbranden. Want Ik, de Heer, ben jou God, jou Verlosser.” Hier geeft de Bijbel duidelijk aan dat onze weg wel degelijk door rivieren en zelfs vuur kan gaan. God belooft ons dus niet dat Hij ons dat allemaal zal besparen, maar wel dat Hij ons nooit in de steek zal laten.

Voorspoed heeft in de Bijbel een andere betekenis dan westerse mensen eraan geven.

Niet alleen succes
God is niet alleen een God van succesmensen, maar ook een God die zich ontfermt over mensen met wie het helemaal niet goed gaat. Vooral op het gebied van genezing en gezondheid vindt deze welvaartsboodschap bij veel mensen ingang. Men leert onder andere dat “genezing gewoon beschikbaar is voor iedere gelovige, je hebt recht op genezing van God”. En als het dan toch niet gebeurt, wordt de conclusie al gauw getrokken dat het met jou niet goed zit. Wee degene die het overkomt. Hebben we dan wel genoeg geloof, belijden we wel genoeg ‘gezondheid’ ondanks dat we nog ziek zijn?

Dat belijden wordt in de welvaartsleer, ‘geloof’ genoemd. Maar de Bijbelse betekenis van ‘geloof’ is heel anders. Het is namelijk veel meer een volkomen vertrouwen op God in alle omstandigheden. Dus in voorspoed, maar ook in tegenspoed. Geloof durft op God te vertrouwen voor alles wat we dagelijks nodig hebben – zoals God de Israëlieten in de woestijn dagelijks het manna gaf – maar dit heeft niets met het verkrijgen van rijkdom te maken. Echt geloof is zelfs tevreden met ‘onderhoud en onderdak’ (1 Tim. 6:7). Gods Woord waarschuwt tegen streven naar veel geld (1 Tim. 6:9) en zegt dat dit een weg is die naar veel schadelijke en zondige begeerten kan leiden.

Voorspoed of succes in de Bijbel
Voorspoed heeft in de Bijbel een andere betekenis dan westerse mensen eraan geven. Het hangt er ook sterk vanaf in welk deel van de wereld je geboren bent. Mensen die toch al weinig hebben zullen sneller denken succes te hebben als het ze iets beter gaat, dan mensen die al een redelijk bestaan hebben. God gunt ons beslist voorspoed en wil ook dat het goed met ons gaat. Maar… het gaat de Heer nooit om een luxueus leven en een overvloed aan materiële bezittingen. Voor God is het veel belangrijker dat Hij Zijn doel met ons leven zal bereiken, dat we dus veranderen zullen naar het voorbeeld van Jezus.

We oogsten geen financiële zegeningen om rijk te worden. Integendeel, Jezus nodigt de rijke jongeling juist uit om zijn rijkdom op te geven.

Geld zaaien, de weg tot financiële voorspoed?
Het basisprincipe van deze lering is echter dat, als iemand maar genoeg geloof heeft, dan zegent de Heer deze persoon met een goede gezondheid en geld in overvloed. Specifiek wordt onderwezen, dat als iemand in geloof een financiële gift geeft, dan is dat als zaaien. Hij of zij ‘zaait’ als het ware in een christelijke kerk of bediening en die persoon heeft dan de zekerheid dat hij een fors bedrag voor hemzelf zal kunnen ‘oogsten’.

Men redeneert ook de andere kant op: als iemand ziek is of arm, komt dit bijna altijd door een gebrek aan geloof bij deze persoon. Geen van deze ideeën wordt echter ondersteund door de Bijbel. Iedereen die eerlijk is moet toegeven dat God armoede gewoon toelaat in de wereld. We vergeten het vaak, maar twee derde van de wereldbevolking leeft nog steeds in armoede en de helft daarvan leeft zodanig in armoede dat hun leven in direct gevaar is. We beseffen het meestal niet, maar het is een groot voorrecht dat we geboren zijn in het meest welvarende deel van de wereld. Want geboren worden in een krottenwijk (en er zijn er heel wat in de wereld), geeft direct al een achterstand in mogelijkheden om vooruit te komen in het leven.

Nu weet ik wel, de oorzaak van armoede is zeer verschillend en armoede in dit rijke westerse deel van de wereld, kan soms de natuurlijke gevolgen van luiheid zijn of door het verwaarlozen van verantwoordelijkheden die God ons geeft. We roepen dit soort armoede dan over onszelf af. Maar dat geldt natuurlijk zeker niet voor elke vorm van armoede. Armoede in het arme deel van de wereld, heeft juist niets met gedrag te maken, het overkomt mensen gewoon en ik denk dan met name aan de erbarmelijke toestand van miljoenen mensen in derde wereldlanden. De Bijbel leert, “De Heer maakt arm en maakt rijk; Hij vernedert, ook verhoogt Hij” (1 Samuël 2:7). Met andere woorden, hoe moeilijk dat voor ons ook te begrijpen is, rijk of arm, het is allemaal onder Gods toelating. Zelfs als we geen goede reden aan kunnen wijzen waarom mensen in armoede leven, weten we dat er ook in de Bijbel staat, dat Jezus op een dag al deze ongerechtigheden (armoede) zal herstellen. Het komt dus goed, Jezus gaat terugkomen. Hij zal straks over de wereld regeren en alle lijden zal dan verdwijnen.

Als we proberen Gods belofte te vervormen om er zelf beter van te worden, komt er kortsluiting in het Bijbelse proces en is de belofte niet langer op ons van toepassing.

Leidt het geven van financiële offers tot zegen?
Het antwoord van de Bijbel is 'ja', maar wel met een belangrijk voorbehoud, we oogsten geen financiële zegeningen om rijk te worden. Integendeel, Jezus nodigt de rijke jongeling juist uit om zijn rijkdom op te geven, terwille van het evangelie. Want zijn vele goederen stonden hem in de weg om Jezus volkomen te volgen, laat het u dus niet overkomen (Mat. 19:16-26). Het is juist zeer de vraag of het wel Gods wil is dat sommige mensen in deze wereld, in enorme weelde leven, terwijl anderen weinig of niets hebben.

Maar natuurlijk, er is wel degelijk een waarneembaar en Bijbelse overeenkomst tussen financieel zaaien en financieel oogsten. God wil ons zegenen als wij bereid zijn om te offeren. Maar, dat doet God niet voor het vergroten van onze rijkdom, maar opdat we in staat zullen zijn om nog meer te offeren om Zijn werk te steunen. God geeft ons meer, maar als Hij ons meer geeft, is dat zaad bedoeld om opnieuw te zaaien.

Lees 2 Korinthe 9:6-10: “Bedenkt dit: wie karig zaait, zal ook karig oogsten, en wie mildelijk zaait, zal ook mildelijk oogsten. Hij nu, die zaad verschaft aan de zaaier en brood tot spijze, zal u uw zaaisel verschaffen en vermeerderen.” Als we echter proberen Gods belofte te vervormen om er zelf beter van te worden, komt er kortsluiting in het Bijbelse proces en is de belofte niet langer op ons van toepassing. Dit is waar de Bijbelse boodschap anders is dan die van het zogenaamde ‘welvaartsevangelie’, want dan zijn we alleen op eigen winst uit.

Het welvaartsevangelie belooft een hemel op aarde, in plaats van een weg van vreemdelingschap en lijden. Het voert weg van het Bijbelse principe van zelfverloochening en kruisdragen.

Het lijden van Job
Welvaartspredikers gebruiken altijd dezelfde verzen als bewijs voor hun leer. Bijvoorbeeld de uitspraak van Job in Job 3:25; “dat waarvoor ik vrees, overvalt mij”. Deze tekst wordt door bijna iedere welvaartsevangelist gebruikt als bewijs voor de leer van het positief (of negatief) belijden. Volgens hen had Job met deze uitspraak zelf alle ellende over zichzelf afgeroepen. Maar dit is een misleidende manier van Bijbeluitleg. Er staat nergens dat deze uitspraak, die hij deed ná de vele rampen die hem waren overkomen, de aanleiding was van zijn ellende. Integendeel, God getuigt dat Jobs verderf ‘zonder oorzaak’ was (Job 2:3). Dit bewijst eerder de onzin van de leer van het ‘positief belijden’.

Glans van succes
Het welvaartsevangelie heeft een sterke aantrekkingskracht op veel christenen juist in onze rijke, materialistische samenleving. Het geeft hen een rechtvaardiging om naar grote rijkdom te streven, in tegenstelling tot het ware onderwijs van de Bijbel. Het belooft een hemel op aarde, in plaats van een weg van vreemdelingschap en lijden. Het geeft het gevoel dat we ‘recht’ hebben op ons ‘comfort’. Het voert weg van het Bijbelse principe van zelfverloochening en kruisdragen. Men zegt ‘Christus heeft immers het kruis al voor ons gedragen!’ Maar het staat haaks op het Evangelie van de Bijbel. Er kan niet genoeg tegen gewaarschuwd worden. Onze rijkdom is in Jezus en niet in aardse goederen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#328 Jeffrey & Andries Knevel over pro-Palestijnen, ds. M. Klaassen en de scheppingsorde
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Ds. P. den Ouden
Video

HHK-predikant legt uit dat bekering niets anders is dan je omkeren

"Bekering betekent heel eenvoudig dat je je omkeert. Zoals die verloren zoon bijvoorbeeld. Eerst liep hij steeds verder bij zijn vader vandaan, maar er kwam een moment dat hij zich omkeerde. Toen ging hij niet langer bij zijn vader vandaan, maar brac

ds. M. (Marijn) Krooneman
Video

Hoe getuig je van Jezus aan mensen die God niet zoeken? Ds. Krooneman antwoordt

Wil je getuigen van Jezus aan mensen die God niet zoeken? Begin met gebed en wees ontspannen, zo spoort ds. M. (Marijn) Krooneman ons aan. Denk aan Paulus in Handelingen 17, hij zocht aanknopingspunten die voor handen waren. Mensen hebben volgens de

feest van de Ongezuurde Broden
Video

Wat zegt de Bijbel over het feest van de Ongezuurde Broden? Christian Stier vertelt

Het feest van de Ongezuurde Broden. Zeven dagen lang at het Joodse volk ongedesemd brood, want er was geen tijd om het te laten rijzen. Ze moesten startklaar zitten om Egypte te verlaten. Wat zegt de Bijbel over dit feest en over het zuurdesem? Waar

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 41

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

ds. C. G. Vreugdenhil
Nieuws

Terugkijken: ds. C. G. Vreugdenhil beantwoordt Refoweb-vragen

In onderstaande aflevering van 'Pastorie online', een programma van Refoweb.nl op de Reformatorische Omroep, is ds. C. G. Vreugdenhil te gast om te spreken over het thema 'Wie wil, die kome'. De emeritus-predikant uit de Gereformeerde Gemeenten is al

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen
Video

SGP-Europarlementariër blijkt verborgen talent te hebben en verzorgt prachtige orgelsolo in Kampen

Wie denkt dat SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen alleen debatten kan voeren en wetsvoorstellen kan indienen, komt bedrogen uit. De politicus blijkt namelijk over een nog een talent te beschikken: orgelspelen. Dat Ruissen over orgeltalent beschik

Maria Korpershoek
Boekfragment

In sommige kerken is menselijke theologie gaan heersen over de Bijbel

Ieder mens heeft zo zijn eigen bril. Deze wordt bepaald door opvoeding, persoonlijkheid en/of kerkelijke cultuur. Ik heb die bril op de Bijbel geplakt, omdat mijn predikant tegen me zei dat ik de juiste bril tot het verstaan van de Schrift miste. ‘Je

Matthijn Doekes
Opinie

Zorgwekkend: een gebrekkige theologie vindt in Nederland veel gehoor

De opkomst van leerstellingen zoals die van Tom de Wal, River Church en anderen, overgewaaid vanuit Amerika, is geestelijk zorgwekkend te noemen. Daar hebben we al best wat columns en krantenstukken over kunnen lezen. Maar hoe zou het komen dat deze

Meerartikelen

Wim Grandia
Preekverslag

Wim Grandia: "Spreken in tongen is één van de kenmerken van het christenleven"

“Iedere christen mag in gebed vragen om de gave van het spreken in tongen. Je hoeft niet een bepaald geestelijk niveau te bereiken. God wil uit genade deze gave schenken”, zo stelde Wim Grandia onlangs tijdens een preek over tongentaal, één van de ga

Netwerkdiner
Nieuws

Netwerkdiner over intercultureel kerk zijn

Droom je ook van een kerk waarin mensen uit allerlei verschillende culturen zich thuis voelen? Of zet je je nu al in voor een kerk waarin verbinding is tussen mensen met en zonder migratieachtergrond? Dan word je uitgenodigd voor een multicultureel n

THDV
Nieuws

'(Wat) eten we vandaag?': THDV spaart voor maaltijden daklozeninloop

"Wat eten we vandaag?" is voor de meesten van ons een hele normale vraag. Voor veel van onze dakloze medemensen is het echter niet de vraag wát ze gaan eten, maar óf ze vandaag wel iets te eten zullen krijgen. Doe dit voorjaar mee met de spaaractie v

Willem Lingeman
Video

De uitzonderingsregel uit Mattheüs 19 en hertrouwen (I)

'Wie zijn vrouw verstoot anders dan om hoererij en met een ander trouwt, die pleegt overspel, en wie met de verstotene trouwt, pleegt ook overspel.' Dit negende vers uit Mattheüs 19 wordt ook wel de uitzonderingsregel genoemd. In een serie van twee v

Araya
Nieuws

Eritrese predikant sterft in gevangenis na jarenlange celstraf

Dominee Girmay Araya, een van de oprichters van de Volle Evangelie Kerk in Eritrea, is in de gevangenis overleden. Daar werd hij al 2,5 jaar vastgehouden vanwege zijn geloof. Dat meldt Open Doors.  Dominee Girmay Araya, een van de oprichters van de V

Ds. W. A. Zondag
Video

GerGem-predikant merkt op dat de oude mens in ons een kruisdood moet ondergaan

"We moeten de oude mens een kruisdood laten ondergaan. De oude mens moet gekruisigd, gedood en uiteindelijk begraven worden. Ja, dat er niets meer van die oude mens overblijft", aldus ds. W. A. Zondag. De GerGem-predikant uit Dordrecht preekte onlang

Bidden
Nieuws

Amerikaanse stad verbiedt kapelaans om te bidden in Jezus' naam, organisatie stuurt klachtenbrief

Een stad in Californië wordt ervan beschuldigd twee kapelaans onterecht te hebben bevolen te stoppen met bidden in de naam van Jezus Christus. Dat meldt The Christian Post. Volgens een betrokken juridische organisatie, die een brief naar het stadsbes

seksualiteit
Dagelijks leven

Seks voor het huwelijk: Refoweb-vragensteller deelt worsteling

'Ik heb bijna een jaar een relatie met een jongen die de Heere dient. Hij heeft de meeste jaren van zijn leven zonder God geleefd. Hij leefde een zondig bestaan. Voordat we een relatie aan gingen vertelde hij mij dat hij seks heeft gehad met een vori

Pro-Israël demonstranten
Nieuws

Ierse en Noorse christenen wijzen erkenning Palestijnse staat door hun regeringen af

Nadat deze week bekend werd dat de regeringen van Spanje, Ierland en Noorwegen een Palestijnse staat erkenden, hebben christenen in Ierland en Noorwegen kritiek geuit op de beslissingen van hun regeringen. Dat meldt All Israel News. Volgens deze chri

Anja Haga
Nieuws

CU-Europarlementariër verrast door waarschuwingsbrief Turkse president Erdoğan

Op de deurmat van het kantoor in Brussel vond Europarlementariër Anja Haga van de ChristenUnie een donkergele envelop. Afzender Turkije. In de envelop een brief van de Turkse ambassadeur en een brief van president Erdoğan. Of ze het alsjeblieft niet

Piet Vergunst
Verdieping

Rinke Verkerk onderzoekt de rol van omstanders bij seksueel kindermisbruik

Tussen de bessenstruiken in zijn achtertuin zit opa Leen Veenstra aan de twaalfjarige Lenneke: kietelen, zijn hand onder haar shirt, zijn hand over haar borst en later tussen haar benen. ‘Sssst’, zegt opa, en: ‘Je bent mijn liefje.’ Na deze middag zi

Uitgelicht
Video

Christelijke organisaties laken seculiere media vanwege minimale aandacht voor christenvervolging

Het geweld tegen christenen blijft wereldwijd toenemen. Dat zeggen de organisaties Stichting de Ondergrondse Kerk (SDOK), Friendenstimme, Open Doors en Hulp Vervolgde Christenen (HVC). Daarom luiden zij deze week de noodklok tijdens de Week van de Ve